Page 6 - Buletin Disember 2008_2

Bapa Pendidikan Malaysia
A Oleh: Raja Ahmad Shalaby Raja Hassan

minuddin Baki dilahirkan pada 6 Januari 1926, di sebuah
Email : shalaby@upsi.edu.my
kampung di Chemor, Perak. Beliau mendapat pendidikan awal
di Sekolah Melayu Chemor pada tahun 1932-1936. Selepas lulus
peperiksaan darjah lima pada tahun 1936, beliau meneruskan Raffles College kemudiannya bertukar menjadi Universiti Malaya, kini
pengajiaanya di Sekolah Anderson yang merupakan sekolah Inggeris merupakan sebahagian Universiti Nasional Singapura. Beliau telah
yang terbaik di negeri Perak ketika itu. Beliau tamat persekolahan memilih bidang perguruan semasa menuntut di Universiti Malaya. Beliau
menengahnya pada tahun 1941. Pada tahun 1945 hingga 1946, beliau amat berminat kepada perguruan dan untuk menimba pengalaman, beliau
menduduki pendidikan menengah atas dan lulus cemerlang dalam Sijil mendaftar sebagai guru sambilan di Sekolah Malam Anglo-Melayu. Beliau
Persekolahan (School Certificate) di Victoria Institution, Kuala Lumpur. mengajar di sekolah itu dari tahun 1949 hingga 1951. Pada tahun 1950,
Semasa masih menuntut sekitar tahun 1945, Aminuddin mula beliau bergiat aktif semula dalam GPMS dan dilantik sebagai Yang
menunjukkan minat dalam persatuan-persatuan pelajar. Beliau yang Dipertua persatuan itu. Dalam tahun yang sama, beliau lulus peperiksaan
menjadi ketua pelajar telah menubuhkan Persatuan Penuntut-Penuntut Sarjana Sastera dan pada tahun berikutnya, memperoleh Ijazah Sarjana
Melayu Victoria Institution pada tanggal 20 November 1945. Walaupun Sastera Dengan Kepujian.
persatuan itu hanya mempunyai 11 orang ahli, namun kegiatan
persatuan itu amat aktif dan dapat menarik perhatian ramai penuntut di
sekitar Kuala Lumpur. Persatuan ini kemudian Selepas menamatkan pelajarannya pada tahun 1951,
bertukar nama kepada Kesatuan Persuratan Aminuddin kembali ke Perak dan menjadi guru di
Penuntut-penuntut Melayu Kuala Lumpur pada 11 Sekolah Inggeris Sultan Yusuf di Batu Gajah untuk
Februari 1946. sementara waktu. Kemudiannya, beliau mengajar di
Sekolah Anderson, Ipoh hingga bulan Julai 1952.
Selepas itu, beliau melanjutkan pelajaran di peringkat
Kegiatan murni persatuan tersebut amat disenangi Ijazah Sarjana di London Institute of Education,
oleh pelajar-pelajar sekitar negeri Selangor. Ini Universiti London dengan Biasiswa Ratu. Beliau
menimbulkan kesedaran semua pihak dan meninggalkan Pulau Pinang dengan menaiki kapal laut
tertubuhlah Kesatuan Persuratan Pelajar-pelajar pada 12 Julai 1952. Aminuddin memperoleh Ijazah
Melayu Selangor yang merupakan perintis kepada Sarjana Kaedah-Kaedah Dalam Bidang Pendidikan
sejarah pergerakan pelajar di negara pada masa itu, pada bulan Julai 1953.
serta memainkan peranan penting dalam menyatukan
semua persatuan pelajar di Tanah Melayu. Aminuddin
dilantik sebagai setiausaha dan kemudiannya, Selepas pulang ke tanah air, beliau ditawarkan jawatan
menubuhkan pula Persatuan Pelajar-pelajar Melayu pensyarah di Sultan Idris Training College (SITC) di
Insaf (PERMI) di Perak pada bulan April 1946. Tanjong Malim. Aminuddin bertanggungjawab meniup
Penubuhan persatuan-persatuan pelajar rata-rata kesedaran penghayatan Islam ke dalam hati penuntut-
berlandaskan keinsafan untuk bersatu demi meningkatkan taraf penuntut SITC. Beliau telah memperkenalkan mata
pelajaran dalam kalangan anak-anak Melayu. Pemikiran pemimpin pelajaran Sejarah Islam kepada penuntut-penuntut SITC yang membuka
persatuan pelajar ini dipengaruhi oleh aliran pemikiran ahli politik pada pemikiran mereka tentang soal keutuhan dan falsafah Islam ketika beliau
masa itu yang memperjuangkan kemerdekaan Tanah Melayu. menjadi tenaga pendidik di situ. Tempoh masa perkhidmatannya yang
singkat (1952-1955) telah beliau gunakan sepenuhnya untuk mendidik
dan memupuk semangat Melayu dalam kalangan penuntut-penuntutnya.
Aminuddin Baki turut merasakan kekurangan pelajar Melayu melanjutkan Rumahnya juga dijadikan markas untuk menyemai semangat perjuangan
pelajaran mereka di pusat-pusat pengajian tinggi. Jumlah bilangan bangsa kepada pemimpin pelajar ketika itu selain daripada bilik darjah dan
mereka yang kecil itu telah menimbulkan kesedaran untuk bersatu pentas. Usahanya tidak sia-sia kerana beberapa orang bekas pelajar pada
melalui persatuan pelajar. Pada ketika itu parti UMNO telah ditubuhkan waktu itu telah muncul menempa nama dalam sejarah bangsa dan
bagi menentang penubuhan negara. Antara kata-kata bersemangat yang dapat
Malayan Union dan membakar jiwa yang sering diulanginya ketika
menggalakkan pemimpin- bersyarah ialah bidalan Melayu yang berbunyi „jangan
pemimpin persatuan pelajar biarkan ayam di kepuk mati kelaparan, itik di air mati
untuk berusaha ke arah kehausan‟. Beliau juga selalu berpesan agar bangsa
pencapaian matlamat mereka. Melayu tidak menjadi seperti „emak Si Randang,
Oleh itu, Aminuddin dan dagang lalu ditanakkan, tiada kayu rumah diruntuhkan‟.
pemimpin-pemimpin pelajar
lain mengambil keputusan
untuk menubuhkan sebuah Pada bulan September 1955, Aminuddin terlibat dalam
persatuan yang lebih kuat. menyediakan Laporan Razak, dan pada tahun 1960,
Tujuh persatuan telah beliau dipilih sebagai ahli jawatankuasa penasihat
bersidang selama dua hari di dalam menyiapkan Laporan Rahman Talib. Ketika
Jalan Tambun, Ipoh. berusia 36 tahun, Aminuddin dilantik menjadi Ketua
Pegawai Pendidikan Selangor, dan pada tahun yang
Hasil daripada persidangan itu sama menjadi Ketua Penasihat Pendidikan Malaysia
terbentuklah Gabungan (kini dikenali sebagai Ketua Pengarah Pendidikan).
Pelajar-pelajar Melayu Pada masa yang sama, beliau aktif dalam persatuan
Semenanjung (GPMS) pada 15 dan pertubuhan lain seperti Senat Universiti Malaya,
Ogos 1948. Dato‟ Onn Jaafar Persatuan Al-Rahman, Persatuan Sejarah Tanah
dan Tun Suffian Hashim telah menjadi penaung GPMS yang pertama. Melayu dan Dewan Bahasa dan Pustaka.
Walaupun Aminuddin tidak mengetuai GPMS, beliau tetap terus
mengeluarkan amanat-amanat yang meniupkan semangat orang-orang
Melayu supaya memberikan perhatian terhadap isu pendidikan. Dalam
kesibukan memperjuangkan aktiviti persatuan, Aminuddin tetap tidak
mengabaikan pelajarannya dan diterima sebagai penuntut di Raffles
College pada 8 Oktober 1949.

6