Page 5 - Buletin Jun 2016_2

Muka surat 5
KERJAYA SEBAGAI KARTUNIS

HAS: Datuk selalu cerita dalam sesuatu situasi semasa terutama situasi semasa kecil. Orang
mengkaji daripada aspek pakaian, peralatan pada zaman tersebut. Karya- karya Datuk Lat menjadi
dokumentasi sejarah. Bagaimana datuk boleh pindahkan sesuatu situasi kepada idea kartun. Bagi
makluman hadirin, kartun ini berbeza daripada illustrasi. Kartun ini ada stroke. Stroke kartun Lat
mempunyai identiti tersendiri iaitu stroke Malaysia. Ia berbeza jika dibandingkan dengan stroke
kartun barat. Boleh datuk terangkan bagaimana boleh pindahkan sesuatu idea kepada kartun?

LAT: Saya menjadi pemberita sejak berumur 19 tahun di Berita Harian, Kuala Lumpur. Kita memang
kuat kejar berita. Saya ditempatkan di crime desk iaitu mencari berita mengenai polis, bomba dan
hospital. Saya selalu berada di hospital dan balai polis untuk cari berita. Kita sebagai pemberita
mesti mendapatkan berita penuh dan memberikan penerangan yang padat serta tepat kepada
pembaca. Kalau kes rumah terbakar, siapa mangsanya?, apa tindakan yang diambil?, berapa
lama bomba sampai?, itu semua menjadi bahan berita. Masa yang sama saya sudah melukis kartun
di Berita Minggu sejak di sekolah lagi. Jadi pemberita pun melukis juga, apatah lagi tinggal di Kuala
Lumpur, memang di tengah- tengah gelanggang seni melukis kartun.

Bila melukis kartun, ia lebih daripada berita. Kartun adalah adaptasi daripada bacaan. Mereka
tidak baca cuma tengok gambar sahaja dan mereka lagi cepat faham. 3 saat sahaja sudah boleh
faham. Dalam sebuah kotak kartun, ada dialog sikit atau tiada dialog, pembaca boleh faham
dalam masa 3 saat. Jika pembaca faham, dia akan senyum. Jika tidak faham , tengok lagi dan lagi
dan masih tidak faham, pembaca akan marah. Saya cenderung kepada kartun kerana kartun lebih
mudah menarik perhatian pembaca. Lukisan saya juga improve sejak bekerja dengan akhbar.

Saya dapat peluang untuk melukis kartun dalam majalah dan akhbar. Keluarga si Mamat sejak
1968 berterusan sehingga 26 tahun. Dalam New Straits Times lebih 40 tahun. Saya sentiasa fikir apa
cerita dalam akhbar yang boleh menarik perhatian pembaca. Pada masa itu, saya masih muda
lagi dan masih cenderung kepada budaya berbilang kaum. Saya cenderung kepada kawan-
kawan Cina, India, Sikh dan Serani. Bercampur dengan pelbagai bangsa sebab mereka juga
cenderung kepada budaya kita. Suatu hari sebagai contoh, saya tengok gambar majlis
perkahwinan kaum Sikh. Timbul idea untuk melukis mengenai majlis perkahwinan kaum Sikh. Majikan
saya, Tan Sri Samad Ismail bagi kebebasan berkarya tapi dengan syarat lukisan tersebut mesti
diterima oleh masyarakat. Saya naik bas Thong Fong pergi ke majlis perkahwinan Sikh di kuil
Kampung Pandan. Sampai di sana, saya dibenarkan masuk dengan syarat tutup kepala dengan
kain, saya tutup dengan sapu tangan, masa itu rambut saya panjang. Saya dapat menyaksikan
budaya perkahwinan mereka, banyak cerita daripada budaya merisik sehingga ke majlis
persandingan. Saya lukis kartun setiap hari Isnin, Selasa dan Sabtu dalam NST mengenai majlis
perkahwinan tersebu. Ramai orang Punjabi telefon dan ucapkan terima kasih. Kita masukkan unsur-
unsur kelucuan yang ada kebenaran tetapi bukan untuk mencari keburukan. Contohnya, budaya
Sikh, bapa pengantin lelaki akan memeluk besannya dan mengangkatnya sesama sendiri.

Teks wawancara ini bersambung pada keluaran akan datang.